حجم معاملات به عنوان یک شاخص ثانویه

اقتصاد|شاخص های بورس اوراق بهادار

شاخص های بورس اوراق بهادار مقدمه یكی از الزامات اساسی برای ره پیمودن به سمت توسعه و پیشرفت ، توجه به سرمایه و سرمایه گذاری است و در لوای سرمایه گذاری است كه امور دیگر مانند افزایش تولید ، افزایش رفاه و ایجاد اشتغال محقق خواهد گردید. بورس اوراق بهادار ، یكی از عناصر اصلی در بازار سرمایه هر كشور است و شاخص به عنوان یكی از ابزارهای اصلی در جهت شناسایی بورس به شمار می رود . مقاله حاضر در راستای اهمیت شاخص بازار بورس ، به توضیحاتی در این زمینه پرداخته است . سرمایه به عنوان یكی از نهادهای مهم تولید، در كنار دیگرنهادهای تولید مثل نیروی حجم معاملات به عنوان یک شاخص ثانویه كار، منابع طبیعی، فن آوری، مدیریت و فرهنگ از اهمیتی فراوان برخوردار است. پویایی بازار سرمایه هر كشوری نشان دهنده وضعیت این نهاد مهم تولید و نشان گر درصد توسعه یافتگی آن كشور است. بورس اوراق بهادار تهران به عنوان مهمترین و اساسی ترین بازارهای سرمایه ایران، فعالیت خود را از دهه 1340 آغاز نموده و تا به حال راه پرفراز و نشیبی را پشت سر گذاشته است. یكی از معیارهای مهم در ارزیابی مالی كشورهای مختلف چگونگی وضعیت شاخص است. بورس تهران اگرچه سابقه ای دیرینه (متجاور از چهاردهه) دارد، تنها از سال 1368 به محاسبه شاخص كل قیمت و از سال 1376 به بعد به محاسبه شاخص های فرعی دیگر پرداخته است. متن حاضر به بررسی شاخص های بورس اوراق بهادار پرداخته است از جمله موضوعاتی كه مورد بررسی قرار گرفته است. كلیاتی در مورد بازارهای مالی و ابزارهای مورد معامله در آنها، بررسی شاخص در سطح بین الملل و بررسی شاخص سهام در بورس تهران می باشد. 1- ابزارهای بازاز پول مثل : اوراق خزانه قراردادهای بازخرید 2- ابزارهای بازار سرمایه، مثل اوراق سهام و قرضه 3- ابزارهای شفته : اوراق اختیار و تاخت ابزارهای قابل معامله طبقه بندی كلی بازارها و ابزارهای مالی دارائیهای مالی سرمایه گذاری غیرمستقیم (صندوق های سرمایه گذاری) (در بازارهای سازمان یافته) بازار پول تقسیم بندی های بازار سرمایه بازار سرمایه از نظر سررسید ابزار مورد معامله از نظر عمر ابزار مورد معامله : 1- بازار اولیه : بازاری كه در آن وام گیرنده اوراق بهادار جدیدی را منتشر می كند و در ازای وجه نقد به سرمایه گذار (خریدار) می فروشد. 2- بازار ثانویه : بازاری كه در آن اوراق بهادار منتشره در بازارهای اولیه داد و ستد می شود، مثل بازار بورس 3- بازار سوم : شامل كلیه بازارهای خارج از بورس است كه در آن اوراق بهاداری كه در بورس پذیرفته شده اند، داد و ستد می شوند. 4- بازار چهارم : هنگامی كه به وجود می آید كه دو سازمان بزرگ (افراد ثروتمند) بدون دخالت كارگزار اوراق بهاداری را مستقیماً معامله می كنند. بنابراین در بحث مربوط به شاخص ها در این جا بازار بورس و اوراق سهام و قرضه مد نظر هستند. شاخص : واژه شاخص (index) به معنای نمودار، نماینده، نشان دهنده و نمایاننده می باشد. از نظر كاربری شاخص كمیتی است كه نماینده چند متغیر همگن می باشد. شاخص وسیله ای برای اندازه گیری و مقایسه پدیده هایی است كه دارای ماهیت و خاصیت مشخصی هستند. بنابراین بر مبنای شاخص می توان تغییرات ایجاد شده در متغیرهای معینی را در طول یك دوره بررسی نمود. شاخص های بازار اوراق بهادار معمولاً شاخص های بازار اوراق بهادار مربوط به سهام و اوراق قرضه هستند. با توجه به اهمیت و كاربرد فراوان شاخص های سهام، تمركز بیشتری بر شاخص های مذكور خواهیم داشت. متداول ترین سؤالی كه در خصوص بازارهای سهام پرسیده می شود این است كه وضعیت بازار امروز چگونه است؟ برای پاسخ به این سؤال نیاز به گزارش تركیبی از عملكرد بازار است كه به صورت میانگین ها و شاخص را نشان داده شده است. به خاطر تعدد زیاد بازارهای سهام (اعم از داخلی و خارجی) شاخص های متعددی برای بازار سهام وجود دارد كه در این بخش روش های محاسبه و مهمترین شاخص ها بررسی می شود. شاخصهای قیمت سهام شاخصهای قیمت سهام در تمامی بازارهای مالی دنیا، به مثابه یكی از مهم‌ترین معیارهای سنجش عملكرد بورس اوراق بهادار ، از اهمیت و توجه زیادی برخوردارند. شاید مهم‌ترین دلیل این توجه روزافزون ، این امر باشد كه شاخصهای مزبور از تجمیع حركتهای قیمتی سهام تمامی شركتها یا طبقه خاصی از شركتهای موجود در بازار بورس ، به دست می‌آیند و در نتیجه بررسی جهت و اندازه حركتهای قیمتی را در بازار سهام ، امكان‌پذیر می‌سازند. در واقع گسترش نظریه‌ها و نوآوریها مالی در یكی دو دهه اخیر بر پایه نقش محور ی توجه به حركت عمومی بازار به چند دلیل مفید و مهم است : 1- كاربرد اصلی و عمده شاخصها ، محاسبه بازدهی كل بازار، یا عناصر مشخصی از بازار در یك دوره معین ، و استفاده از نرخهای بازده محاسبه شده به مثابه مبنایی برای قضاوت درباره پرتفویهای مختلف است . 2- شاخصها همچنین برای توسعه و ایجاد پرتفوی شاخصی به كار می‌روند . برای اكثر مدیران سرمایه گذاری ، معمولا كسب بازدهی فراتر از بازدهی بازار در طولانی مدت و به طور مداوم مشكل می‌باشد .در این صورت یك راهكار ساده ، سرمایه‌گذاری در پرتفویی است كه قابل رقابت با پرتفوی بازارمی‌باشد . این ایده منجر به ایجاد صندوقهای شاخصی شده است كه هدف آنها پیگیری عملكرد شاخصهای مشخص بازار ، در طول زمان می‌باشد . 3- قیمت سهام ، اغلب بیانگر انتظارات بازار از وضعیت اقتصادی شركتهاست . از این رو شاخصهای بازار نمایانگر وضعیت و عملكرد آتی كل اقتصاد می‌باشند . تحلیلگران اوراق بهادار ، مدیران پرتفوی و سایر متصدیان اقتصادی ، از شاخصهای بازار ، برای بررسی متغیرهاییكه حركت كل قیمتهای سهام را تحت تاثیر قرار می‌دهند ، استفاده می‌كنند . برای مثال میتوان به تحلیل رابطه بین بازده سهام یا اوراق قرضه در ایالات متحده ، ژاپن و المان اشاره كرد . 4- سایر گروههای علاقمند به شاخصها ، تحلیلگران فنی هستند . آنها بر این باورند كه ” تغییرات تاریخی قیمتها ” می‌تواند برای پیش‌بینی حركات آتی آنها استفاده شود . برای حجم معاملات به عنوان یک شاخص ثانویه مثال ، به منظور پیش‌بینی حركات قیمتی سهام در آینده، آنها نمودار قیمت و حجم تغییرات شاخصهای بازار سهام ، همانند شاخص داوجونز را ترسیم می‌نمایند.

پاورپوینت تحلیل سرای شریفیه همدان شناسه محصول :98617 موضوع : معماری فرمت اصلی فایل : ppt تعداد صفحات : 14 تعداد بازدید : 185 حجم فایل: 1368.050781 مگابایت دانلود پاورپوینت تحلیل سرای شریفیه همدان این سرا در میان چهار…

پاورپوینت مبانی سیستمهای اطلاعات مدیریت شناسه محصول :89539 موضوع : مدیریت فرمت اصلی فایل : pptx تعداد صفحات : 22 تعداد بازدید : 224 حجم فایل: 0.262695313 مگابایت دانلود پاورپوینت مبانی سیستمهای اطلاعات مدیریت فرمت: پاورپوینت (PowerPoint) قابل ویرایش…

مبانی نظری و پیشینه تحقیق مديريت رفتاري والدين، تنظيم كنش حافظه كاري و اختلال نارسایی توجه – فزون‌جنبشی (ADHD) شناسه محصول :95447 موضوع : روان شناسی فرمت اصلی فایل : doc تعداد صفحات : 130 تعداد بازدید : 162 حجم…

پاورپوینت تناسبات بصری (فصل پنجم محیط های پاسخده) شناسه محصول :88270 موضوع : معماری فرمت اصلی فایل : pptx تعداد صفحات : 29 تعداد بازدید : 250 حجم فایل: 5.833984375 مگابایت دانلود پاورپوینت تناسبات بصری (فصل پنجم محیط های پاسخده)…

پاورپوینت فصل سوم کتاب نظریه سازمان، مدرن نمادین- تفسیری و پست مدرن نوشته ماری جو هچ ترجمه دکتر حسن دانایی فرد شناسه محصول :103873 موضوع : مدیریت فرمت اصلی فایل : pptx تعداد صفحات : 38 تعداد بازدید : 600…

پاورپوینت گل حفاری چیست؟ شناسه محصول :72751 موضوع : عمران و ساختمان فرمت اصلی فایل : pptx تعداد صفحات : 43 تعداد بازدید : 278 حجم فایل: 1.610351563 مگابایت دانلود پاورپوینت گل حفاری چیست؟ پاورپوینت گل حفاری چیست؟ شامل 43…

معاملات آتی

درسال 1848 میلادی در شیکاگو تولیدکنندگان گندم برای فروش محصولات خود نیاز به بازاری داشتند تا معاملات نقدی را انجام دهند یعنی گندم بدهند و پول آنرا بستانند. به تدریج فروشندگان و خریداران شروع به نوعی تعهد جهت دریافت وجه نقد خود در آینده گرفتند و زمینه معاملات آتی (Futures) را پایه ریزی کردند بدین معنی که: تولیدکننده موافقت نماید که محصول خود را به خریدار در تاریخ آینده با قیمت توافق شده بفروشد.

آذرماه ١٣٨۴ را می توان به عنوان سرآغاز جشن بلوغ بازار سرمایه ایران قلمداد کرد. در آن تاریخ طبق تصویب مجلس شورای اسلامی بر اساس قانون جدید بازار سرمایه که توسط دولت محترم به مجلس تقدیم شد، معاملات اوراق مشتقه مانند قراردادهای آتی کالا در بورس شکل قانونی پیدا نمود و مراجع تقلید نیز قبل از دولت و مجلس مجوز لازم را تنفیذ نموده بودند.

آتی کالا

قرارداد آتی توافقنامه ای است مبتنی بر خرید یا فروش دارایی مشخص در حجم معاملات به عنوان یک شاخص ثانویه زمان معین در آینده، با قیمت مشخص. در این قرارداد خریدار متعهد می گردد کالای مورد نظر را در تاریخ تعیین شده تحویل گرفته و مبلغ مشخصی را بابت هر واحد از آن پرداخت نماید و فروشنده نیز متعهد میگردد درتاریخ موردنظر درازای دریافت وجه مشخصی کالای مورد نظر را تحویل نماید. برای جلوگیری از امتناع طرفین از انجام قرارداد، طرفین به صورت شرط ضمن عقد متعهد می شوند مبلغی را به عنوان وجه تضمین نزد اتاق پایاپای بگذارند و متعهد می شوند متناسب با تغییرات قیمت آتی، وجه تضمین را تعدیل کنند و اتاق پایاپای از طرف آنان وکالت دارد متناسب با تغییرات قیمت، بخشی از وجه تضمین هریک از طرفین را به عنوان اباحه تصرف در اختیار دیگری قرار دهد و او حق استفاده از آن را خواهد داشت تا در سررسید باهم تسویه کنند. هم اکنون زعفران رشته ای بریده ممتاز ،زعفران رشته ای درجه یک ، زیره سبز و پسته داراییهای پایه پذیرفته شده به عنوان دارایی پایه قراردادهای آتی بورس کالا می باشد.

از مزایای قراردادهای آتی امکان پوشش ریسک (hedging) با هزینه کم، امکان سود آوری در بازار نزولی ( short sell)، امکان ورود در بازارهای بزرگتر با سرمایه کم (leverage)، آربیتراژ می باشد.

نرخ تسویه درپایان روز معاملاتی کشف میگردد و با توجه به آن به روزرسانی حسابها صورت میپذیرد و سود و زیان کلیه قراردادهای باز حجم معاملات به عنوان یک شاخص ثانویه توسط اتاق پایاپای بورس محاسبه و در حساب مشتریان اعمال می گردد. قیمت تسویه روزانه هم اکنون بر اساس میانگین قیمت 30% پایانی حجم معاملات منتهی به پایان آخرین جلسه معاملاتی و قیمت تسویه لحظه ای براساس میانگین قیمت 30% پایانی حجم معاملات منتهی به هر لحظه محاسبه خواهد شد.

در صورتیکه پس از کشف نرخ تسویه و اعمال آن در صورتحساب مشتریان، موجودی حساب از حداقل سپرده تعیین شده توسط بورس کمتر گردد اخطار افزایش وجه تضمین برای مشتریان ارسال می گردد. مشتریان فرصت دارند تا یک ساعت پس از شروع معاملات روز بعد نسبت به افزایش موجودی خود اقدام نمایند.در صورت عدم واریز وجه در زمان اعلام کارگزار از سوی مشتری، کارگزار موظف است با اخذ موقعیت معکوس نسبت به بستن معامله باز مشتری اقدام نماید.

بیشتر قراردادهای آتی، منجر به تحویل فیزیکی کالا نمیشود علتش آن است که اکثر سرمایه گذاران قبل از فرا رسیدن زمان تحویل کالا، اقدام به بستن قرارداد یا Offsetting می نمایند. تبدیل تعهد از طریق اتخاذ یک ”موقعیت تعهدی“ جدید معکوس در مقابل ”موقعیت تعهدی باز“ مشتری صورت می پذیرد.

تمامی افراد حقیقی و حقوقی میتوانند با مراجعه به شعب کارگزاری سهم آشنا با همراه داشتن اصل مدارک هویتی و تکمیل فرم ها اقدام به اخذ کد معاملاتی قرارداد آتی نمایند. و همچنین در صورت داشتن شرایط لازم بعد از اخذ مجوز دسترسی به سامانه برخط حجم معاملات به عنوان یک شاخص ثانویه معاملات قراردادهای آتی، کد کاربری و کلمه عبور برای استفاده از خدمات آنلاین برای مشتریان محترم صادر میگردد .

گواهی سپرده کالایی

گواهی سپرده کالایی اوراق بهاداری است که نشان دهنده مالکیت دارنده ی آن بر مقدار معینی کالاست و پشتوانه آن قبض انبار استانداری است که توسط انبارهای موردتایید بورس صادر می گردد. بر اساس گزارش های منتشر شده توسط نهادهای بین المللی قبوض انبار از ابزارهای متداول تامین مالی در کشورهای توسعه یافته و حتی برخی کشورهای در حال توسعه به حساب می آیند. از کاربردهای مهم قبوض انبار در تامین مالی، برای تمامی بخش های اقتصادی، ابزار تحویل در قراردهای آتی می باشد.

تمام اشخاص حقیقی و حقوقی که کد معاملات اوراق بهادار دارند، می‌توانند اقدام به معامله گواهی سپرده کالایی هر کالایی نمایند. برای تحویل گرفتن کالا از انبار (در صورت داشتن گواهی سپرده در کد بورسی) باید مدارک لازم شامل معرفی نامه برای انبار از کارگزاری دریافت شود و با ارائه مدارک به انبار و واریز هزینه های انباردار کالا به خریدار تحویل داده می شود.

برخی اصطلاحات مهم و رایج بورسی

رونق بازار بورس در این روزها به عنوان یکی از بازارهای سودده در عرصه سرمایه‌گذاری، بر کسی پوشیده نیست. گرانی و نوسانات در بازارهای دیگر مانند بازار طلا و بازار ارز باعث شده است که فعالیت مردم در بورس به عنوان بازاری که حتی می‌شود در آن با سرمایه اندک وارد شد؛ افزایش چشمگیری داشته باشد.

در واقع بورس ارتباط بین عرضه‌کنندگان و تقاضاکنندگان سرمایه را تنظیم می‌کند و با قیمت‌گذاری سهامی که شرکت‌ها عرضه می‌کنند تا حدودی از نوسان شدید قیمت‌ها جلوگیری می‌کند.
البته مانند تمام بازارهای دیگر داشتن علم و دانش مرتبط با این بازار جز اولویت‌های ورود به آن است. بازار بورس و سرمایه همانند هر کسب‌ و کار دیگری نیاز به آموزش و آشنایی با اصطلاحات و مفاهیم کاربردی آن دارد. به همین منظور در این مقاله شما را با برخی اصطلاحات مهم و رایج بورسی آشنا می‌کنیم.

اصطلاحات مهم و رایج بورسی

1. شاخص کل:
از پرکاربردترین اصطلاحات بورسی شاخص کل است و همیشه در اخبار و رسانه‌ها از آن یاد می‌شود. شاخص بورس نشان ‌دهنده سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس است و تغییرات آن نیز بیانگر میانگین بازدهی سرمایه‌گذاران در بورس است. پس می‌توان گفت افزایش شاخص کل، الزاماً به معنای سودآوری سهام همه شرکت‌های حاضر در بورس نیست و کاهش شاخص کل هم الزاماً به معنای ضرردهی سهام همه شرکت‌ها در بورس نیست؛ زیرا که میانگین بازدهی در آن محاسبه می‌شود. ممکن است با کاهش شاخص کل برخی از سهامداران دچار ضرر نشوند زیرا سهم ارزنده‌ای در پرتفوی خود دارند و بالعکس.

2. پرتفوی:
پرتفوی به مجموعه یا سبدی از دارایی‌های مالی و سهام‌های شرکت‌های مختلف گفته می‌شود که سرمایه‌گذار آن‌ها را خریداری کرده است. هدف از تشکیل این سبد کاهش ریسک سرمایه‌گذاری است. همواره کارشناسان این حوزه تأکید دارند که خرید تنها یک سهم و به عبارتی «تک سهم شدن» در بورس صحیح نیست و داشتن چند سهم متنوع در سبد سهام می‌تواند جلوی ضرر را بگیرد؛ زیرا سود یک سهم می‌تواند ضرر سهام دیگر را جبران کند و به این ترتیب ریسک سرمایه‌گذاری کاهش پیدا می‌کند.
پرتفوی یا به صورت مستقیم توسط سرمایه‌گذاران نگهداری می‌شود یا به ‌وسیله سبدگردان‌های حرفه‌ای‌ مدیریت می‌شود.

3. سبدگردان، سبدگردانی:
سبدگردانی به چیدمان صحیح دارایی‌ها در یک سبد گفته میشود که مالکیت آن مختص به یک سرمایه‌گذار است اما این چیدمان توسط شخص دیگری صورت می‌گیرد. در این حالت میزان هر یک از دارایی‌ها و زمان خرید و فروش آن‌ها توسط سبدگردان کاملاً مشخص شده است. در فرآیند سبدگردانی کارشناسان بازار بر‌اساس خصوصیات، سطح ریسک‌پذیری و میزان سرمایه، سبدی مناسب از سهام را برای سرمایه‌گذار تشکیل داده و به‌ صورت مداوم بر آن نظارت دارند.

4. نماد:
نماد، کد یا نام اختصاری شرکت‌هاست که برای شناسایی راحت‌تر مخفف و دسته‌بندی شده‌اند. به عنوان مثال شرکت پالایشگاه نفت اصفهان با نماد «شپنا» یا شرکت ملی مس ایران با نماد «فملی» در بازار بورس معرفی شده‌اند. به طور معمول حرف اول در یک «نماد» نشان‌دهنده صنعت و بخش دوم خلاصه‌ای از نام شرکت است. مثلا تمامی شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران که در گروه پالایشگاهی و شیمیایی فعالیت می‌کنند نمادشان با حرف «ش» شروع می‌شود.

5. کد معاملاتی و کدبورسی:
کد معاملاتی، شناسه مخصوص هر فرد است که قصد سرمایه‌گذاری در بورس را دارد. با ثبت نام در سامانه سجام شما کد بورسی دریافت می‌کنید که شامل 3 حرف اول نام خانوادگی به همراه 5 حجم معاملات به عنوان یک شاخص ثانویه عدد است. بعد از دریافت کد بورسی لازم است با ثبت نام در کارگزاری کد بورسی یا معاملاتی خود را فعال کنید تا بتوانید به وسیله نرم‌افزارهای آنلاین که کارگزاری در اختیار شما می‌گذارد، خرید و فروش سهام را انجام دهید.

6. بازار اولیه و بازار ثانویه:
بخشی از سهام شرکت‌های تازه‌وارد در بورس در بازار اولیه مورد معامله قرار می‌گیرد و در بازار ثانویه سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بازار اولیه، مورد معامله قرار می‌گیرد.

7. بازار گاوی:
بازار گاوی زمانی است که قیمت‌ها در حال افزایش هستند و تقاضا بسیار زیاد است در این بازار عرضه به ‌ندرت صورت می‌گیرد و فروشندگان نیز تمایلی برای فروش ندارند. در واقع در بازار گاوی خوش‌بینی افراد زیاد است و سرمایه‌گذاران انتظار دارند این افزایش قیمت همین روند را طی کند. معمولاً شروع بازار گاوی بیانگر گشایش اقتصادی است.

8. بازار خرسی:
بازار خرسی زمانی است که در آن قیمت‌ها در حال کاهش هستند و عرضه بسیار زیاد است. در این حالت خوش‌بینی سرمایه‌گذاران تبدیل به ترس و بدبینی می‌شود. جو منفی بر بازار حاکم می‌شود و سهامداران را از خرید باز می‌دارد.

9. افزایش سرمایه:
شرکت‌های حاضر در بورس برای تأمین منابع مالی مورد نیاز خود به افزایش سرمایه اقدام می‌کنند. این شرکت‌ها منابع مالی را برای اجرای طرح‌های توسعه‌ای و رشد سرمایه‌گذاری‌ها، تأمین سرمایه در گردش، اصلاح ساختار سرمایه و … احتیاج دارند.

افزایش سرمایه به چهار روش انجام می‌شود:

1. از محل سود انباشته و در قالب سهام جایزه
2. از محل آورده نقدی و مطالبات در قالب حق تقدم
3. از محل صرف سهام
4. از محل تجدید ارزیابی

10. حق تقدم خريد:
هنگامی که شركتی برای سرمایه‌گذاری نياز به افزايش سرمايه داشته باشد و بخواهد اين افزايش سرمايه از طريق محل آورده نقدی باشد؛ لازم است سهام عادی جديد منتشر کند و بر اساس قانون بورس موظف است این برگه‌های سهام جدید را ابتدا به سهامداران قبلی خود بدهد و آن‌ها در خرید این برگه‌ها اولویت و حق تقدم دارند. سهامداران قبلی کسانی هستند که در زمان تصويب افزايش سرمايه، سهامدار شركت بوده‌اند و در حال حاضر نیز سهامدار هستند.

11. حد سود و حد ضرر:
هنگامی که معامله‌گر برای میزان سود و زیان خود محدوده‌ قیمتی را مشخص کند و با گذر قیمت از آن محدوده معامله‌گر اقدام به خرید یا فروش سهم ‌کند در واقع برای خود حد ضرر یا حد سود تعیین کرده است. در حد سود سهامدار به میزان مورد نظر خود سود کرده است و حالا قصد خروج از سهم را دارد و در حد ضرر سهامدار به میزان ضرری که در نظر داشته رسیده و با این دید که جلوی ضرر را از هر کجا بگیرد منفعت است از سهم خارج می‌شود. در این حالت خروج از معامله با هدف جلوگیری از زیان بیشتر است.

12. صف خريد و صف فروش:
هرگاه حجم تقاضا برای خرید یک سهم از حجم عرضه آن بيشتر باشد در این حالت صف خرید تشکیل می‌شود تا متقاضیان آن سهم با ورود به صف بتوانند سهم را بخرند. در مقابل، وقتی حجم عرضه يک سهم در بورس، بالا برود و شخصی خواهان خرید آن سهم نباشد براي سهم مذکور صف فروش شکل می‌گيرد.

13. دامنه نوسان:
حداکثر میزان افزایش یا کاهشی که سهم در طول یک روز دارد را دامنه نوسان آن سهم می‌گویند.

14. تحلیل تکنیکال:
در تحلیل تکنیکال تحلیلگران، با توجه به داده‌های بازار و تاریخچه سهم، رفتار آینده‌ی فعالیت بازار حجم معاملات به عنوان یک شاخص ثانویه مانند قیمت و حجم، را پیش‌بینی می‌کنند. در این نوع تحلیل، به دنبال تشخیص الگوها و روندهایی باید بود که نشان می‌دهند حرکت بعدی سهم چیست تا در پی تشخیص، حرکت قیمتی بعدی تصمیم به نگهداری، خرید یا فروش گرفت.

15. تحلیل بنیادی:
در تحلیل بنیادی تحلیلگران، به بررسی ارزش ذاتی سهم می‌پردازند که این ارزش با زیر نظر گرفتن رویدادهای اقتصادی آن شرکت و ساختار سیاسی موجود صورت می‌گیرد. با در نظر گرفتن صورت‌های مالی و گزارش‌های حسابرسی شده شرکت و با پیش‌بینی سود و زیان آتی آن، ارزش ذاتی شرکت محاسبه می‌شود. هرگاه بین ارزش بازار(ارزشی که سهم در حال معامله شدن با آن ارزش است) و ارزش ذاتی سهم تفاوت زیادی باشد، تصمیم‌گیری برای خرید یا فروش اهمیت پیدا می‌کند.

16. مجمع عادی سالیانه:
مجمعی که هر ساله یک بار تشکیل می‌شود تا عملکرد شرکت‌ها و وظایف مقرر در اساسنامه و سودی که به سهامداران تعلق می‌گیرد در آن بررسی و مشخص شود. شرکت‌ها مجمع عمومی سالیانه خود را باید حداکثر تا چهار ماه پس از پایان سال مالی شرکت اجرا کنند.

17. مجمع عمومی فوق‌العاده:
اگر اتفاقاتی مانند انحلال یا اعلام ورشکستگی و… برای شرکت رخ دهد، خارج از زمان مقرر برای تشکیل مجمع عمومی عادی سالیانه، مجمعی تشکیل می‌شود تا در آن موضوع خاص تصمیم‌گیری شود که به آن مجمع عمومی فوق‌العاده می‌گویند.

18. عرضه اولیه:
زمانی که سهام یک شرکت خصوصی برای اولین بار به بازار عرضه می‌شود تا مردم آن را خریداری کنند به آن عرضه اولیه می‌گویند. عرضه‌های اولیه عموماً توسط شرکت‌های کوچک و تازه راه‌اندازی شده ارائه می‌شوند. البته شرکت‌های بزرگ خصوصی هم که به دنبال تبدیل ‌شدن به سهامی عام هستند، عرضه عمومی اولیه انجام می‌دهند.

19. صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس:
نوعی صندوق‌ سرمایه‌گذاری است که در بازار و در طول روز همانند سهام معامله می‌شوند. به این ترتیب که شما در طول ساعات و روزهایی که بازار معاملات سهام باز است، می‌توانید یک یا چند واحد از یک صندوق ETF را بخرید یا چند واحد آن را بفروشید. با خرید ETF در واقع شما پول خود را در صندوقی که توسط افرادی خبره مدیریت می‌شود سرمایه‌گذاری می‌کنید.

20. بسته شدن نماد:
در هنگام ایجاد تغییرات اصولی شرکت، لازم است نماد شرکت بسته شود. تغییراتی چون، تغییر محل، افزایش سرمایه، تعیین اعضای هیئت مدیره و … . در این هنگام معاملات سهام شرکت تا زمان تصمیم‌گیری در خصوص آن مورد مشخص تعطیل می‌شود و نماد شرکت در تابلوی بورس در وضعیت متوقف نمایش داده می‌شود.

حجم معاملات به عنوان یک شاخص ثانویه

در داد و ستدهای اولین روز هفته شاخص کل بورس بازهم صعود کرد و با ورود به کانال ۱۲۴ هزار واحدی توانست رکوردی جدید را به ثبت برساند.

به گزارش بورس اخبار از پایگاه اطلاع رسانی بازار سرمایه در معاملات روز جاری شاخص کل بورس ۴۰۲ واحد بالا رفت و در عدد ۱۲۴ هزار و ۳۵۳ به کار خود پایان داد.

معاملات مثبت نماد شرکت های پتروشیمی پارس، گسترش نفت و گاز پارسیان، پتروشیمی جم، پالایش نفت تهران، صنایع پتروشیمی خلیج فارس، پتروشیمی مبین و پتروشیمی شازند بیشترین تاثیر را بر رشد نماگر بورس داشت.

همچنین امروز شاخص کل هم وزن ۱۵۱ واحد افت کرد. شاخص بازار اول نیز ۱۱۲ واحد پایین آمد اما شاخص بازار دوم دو هزار و ۷۵۳ واحد رشد کرد.

پتروشیمی پارس، ملی صنایع مس ایران و پالایش نفت بندرعباس امروز در محدوده های مثبت مورد معامله قرار گرفتند و در فهرست پربیننده ترین نمادهای بورسی بودند. همچنین فولاد مبارکه اصفهان، سایپا، پالایش نفت اصفهان و تاپیکو در حالی معاملات منفی را ثبت کردند که جزو نمادهای پر بیننده بودند.

صدرنشینی بازار نیز با بیشترین رشد قیمت متعلق به نماد شرکت های پتروشیمی شازند، پتروشیمی فجر، باما، حفاری شمال، دوده صنعتی پارس، پتروشیمی مبین و سرمایه گذاری ملی ایران بود.

در مقابل نماد شرکت های دارویی رازک، سرمایه گذاری توکا فولاد، تولیدی چدن سازان، شیشه همدان، آلومراد، فرآورده های نسوز آذر و ذغال سنگ نگین طبس با بیشترین کاهش قیمت در انتهای جدول معاملات نشستند.

سرمایه گذاران بورسی امروز برای خرید سهام فولاد خراسان، پتروشیمی مبین، گسترش نفت و گاز پارسیان، پتروشیمی شازند، پتروشیمی فجر، واحدهای صندوق امین یکم و اوراق صکوک مخابرات بیشترین تقاضا را ثبت کردند. حجم تقاضای این نمادها بیش از ۶۴ میلیون برگه بود که بیش از ۶۰ میلیون آن در بخش سهام بود.

در جریان معاملات روز شنبه گروهی از سرمایه گذاران بورسی برای خروج از اوراق صکوک سایپا، سهام نهادهای مالی بورس، اوراق صکوک گل گهر و سهام سیمان خزر بیشترین عرضه ها را داشتند که ۱۸ میلیون حجم عرضه دو نماد نبورس و سخزر بود. اما حجم عرضه ها در سایر نمادها به یک میلیون برگه نیز نرسید.

سرمایه گذاران بورسی امروز بیش از یک میلیارد و ۹۵۸ میلیون برگه سهم، حق تقدم و سایر دارایی های مالی را دست به دست کردند که ارزش این مبادلات بیش از ۷۰۸ میلیارد تومان بود و در ۱۲۸ هزار نوبت معاملاتی به ثبت رسید.

در این میان ملی مس با معامله بلوکی ۲۱۳ میلیون سهمی بیشترین حجم معاملات و پتروشیمی پارس با جابه جایی هایی به ارزش ۹۴ میلیارد تومان بیشترین ارزش معاملات را داشتند.

بررسی عملکرد صنایع بورسی هم نشان می دهد امروز شیمیایی ها، فلزات اساسی و فرآورده های نفتی با بیشترین ارزش معاملات در صدر برترین گروه های صنعتی قرار گرفتند.

همچنین دو گروه تامین آب،برق، گاز و قند و شکر با بیشترین رشد شاخص صنعتی خود از رشد قیمت سهام شرکت های زیرمجموعه شان و بازدهی سهامداران این گروه ها خبر دادند.

این در حالی بود که بیشترین افت شاخص صنعت در گروه های ذغال سنگ و محصولات کاغذی رخ داد.

همچنین محصولات شیمیایی، فرآورده های نفتی و قند و شکر امروز بیشترین تاثیر مثبت بر شاخص کل را داشتند و در مقابل خودرو و ساخت قطعات، فلزات اساسی و استخراج کانه های فلزی بیشترین حجم معاملات به عنوان یک شاخص ثانویه حجم معاملات به عنوان یک شاخص ثانویه تاثیر منفی را بر این متغیر داشتند.

سرمایه گذاران بورسی برای خرید سهام گروه های قند و شکر، برق، گاز، آب و اطلاعات و ارتباطات بیشترین تمایل را داشتند و در مقابل تلاش می کردند از سهام گروه های خودرو وساخت قطعات، سیمان، آهک و گچ و مواد و محصولات دارویی خارج شوند و این گروه ها با جو فروش مواجه بودند.

خبرهای مهم تالار

بورس امروز در حالی معاملات خود را با افزایش عرضه در اکثر گروه ها آغاز کرد که رشد مناسب قیمت سهام نمادهای مطرح در هفته گذشته باعث تمایل به شناسایی سود کوتاه مدت در بازار شده بود. اما از میانه بازار حرکت به سمت بالا و افزایش تقاضا محسوس بود. همچنین نکته قابل توجه بازار امروز، حرکت اشخاص حقیقی از نمادهای فلزی و معدنی به نمادهای پتروشیمی و پالایشی بود . این وضعیت در دقایق پایانی بازار تشدید شد.

امروز نمادهای مهمی نیز به بازار برگشتند. در هفته گذشته چندین نماد بورسی و فرابورسی که عمدتا زیرمجموعه گروه فلزی و معدنی و پتروشیمی بودند به دلیل افزایش 20 درصدی قیمت در پنج روز پیاپی بسته شدند. این نمادها در جریان دادوستدهای امروز به تابلو بازگشتند و اغلب آنها رشد قیمت سهم را تجربه کردند.

سهام گروه قند و شکر نیز در معاملات امروز با استقبال گرم معامله‌گران مواجه شد و اکثر نمادهای این گروه در نزدیکی سقف روزانه قیمت معامله شدند. رالی صعودی این گروه که از پایان هفته گذشته آغاز شده بود، در جریان معاملات امروز نیز تداوم یافت و پس از صنعت برق و گاز، عنوان بیشترین رشد شاخص را به خود اختصاص دادند.

اخبار تاثیر گذار

اما در بررسی مهمترین خبرهای تاثیر گذار بازار می توان به اعلام رونمایی از بسته سیاست های ارزی دولت در روز دوشنبه اشاره کرد. به این ترتیب که اسحاق جهانگیری پس از جلسه شورای عالی اقتصادی با حضور سران سه قوه اعلام کرد: سیاست‌های بانک مرکزی برای بخش ارز کشور در جلسه امروز مورد بحث و تایید سران سه قوه و اعضای جلسه قرار گرفت . جزئیات این سیاست‌ها در جلسه فردا (یکشنبه) هیأت دولت نهایی خواهد شد . همچنین روز دوشنبه با مصاحبه رئیس کل بانک مرکزی و اعلام به مردم این مصوبات عملیاتی خواهد شد.

وی همچنین تاکید کرد: در روزهای آینده با اعلام رئیس جمهور آمریکا تحریم‌های سه ماهه شروع می‌شود و شرایط جدیدی در اقتصاد کشور پیش آمده که نیازمند تصمیمات جدید و بازنگری در سیاست های قبلی بوده است .

بازارهای موازی در مسیر نزول

اما در بازارهای موازی سکه و ارز ابتدای ساعت معاملات مسیر صعودی را در پی گرفتند که در واکنش به خبرهای ارزی و انتشار خبر تشکیل جلسه سران قوا و نهایی شدن گسترش بازار ثانویه ارز در روز یکشنبه و رونمایی از بسته ارزی جدید در روز دوشنبه، این بازارها در مسیر نزول قرار گرفتند.

امروز همچنین رییس کمیسیون اقتصادی مجلس شرط های ۱۲ گانه ای را برای پذیرش سیاست های ارزی دولت اعلام کرد که تفکیک بازار اولیه از بازار ثانویه ، شیوه نظارت و کنترل بر حلقه آخر فروش، تامین ارز مورد نیاز گردشگری خارجی از بازار ثانویه ، تعیین نرخ ارز بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا در بازار ثانویه، ساماندهی صرافی ها، ورود مازاد منابع ارزی دولت به بازار ثانویه، مدیریت ارز در اختیار مردم، مدیریت نقدینگی، راه اندازی بازار ارزهای دیجیتال و رمز دار، ساماندهی نظام بانکی بخشی از این شروط بود.

تاکید موگرینی به افزایش تعامل با ایران

در خبرهای مرتبط با بازار، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز جمعه به تمایل این اتحادیه برای افزایش تعامل اقتصادی و تجاری با ایران علی‌رغم تحریم‌های آمریکا تأکید کرد.

نقشه نیمروز دوشنبه (29 مرداد)

سریال رکوردشکنی شاخص سهام در معاملات امروز نیز ادامه یافت. علاوه بر قابلیت‌های عمومی سهام، رشد بیش از 2700 واحدی شاخص کل در معاملات امروز عمدتا مرهون اخبار مثبت پیرامون قیمت‌گذاری در بورس کالاست. تمرکز تقاضا بر معاملات سهام شرکت‌های عرضه کننده محصولات در بورس کالا و افزایش محسوس حجم و ارزش معاملات سهام در شرایط صعودی سیگنال‌های مثبتی از سمت سرمایه‌گذاران بورسی است.

دنیای بورس: شروع توفانی معاملات امروز به‌ویژه در سهام گروه فلزات و کانه‌های فلزی، زمینه‌ساز جهش نماگر به قله جدید 137 هزار واحدی شد. دلیل این اتفاق را باید در اخبار کلان پیرامون ارز و قیمت‌گذاری‌ها محصولات فلزی در بورس کالا جست‌وجو کرد. انتشار خبری مبنی بر موافقت با عرضه محصولات مسی در بورس کالا با قیمت پایه براساس ارز بازار ثانویه و برداشتن سقف رقابت قیمت روزانه به عنوان یکی از اصلی‌ترین محرک‌های رشد قیمت سهام در راستای هماهنگی سیاست‌گذار و عوامل اجرایی به شمار می‌آید. از سوی دیگر انتشار مصاحبه اسحاق جهانگیری با ایرنا درخصوص تخصیص ارز 4200 تومانی فقط به کالاهای اساسی و ضروری در تقویت گمانه‌زنی‌های بازار بی‌تاثیر نبوده است. چه آنکه معاون اول رئیس جمهور مرجع اقدامات عملی و اعمال سیاست‌های وضع شده در واقعیت از یک سو و از سوی دیگر به عنوان مقام مافوق وزارت صنعت، معدن و تجارت برشمرده می‌شود.
بنابراین به نظر می‌رسد سرمایه‌گذاران به برداشتن سقف قیمتی برای عرضه محصولات فلزی در بورس کالا و تسویه عرضه‌ها با نرخ دلار بازار ثانویه حساب جدی باز کرده است. استقبال چشمگیر سهامداران و تشکیل صف‌های نسبتا طولانی خرید در سهام گروه فلزات، به‌ویژه نمادهای «فولاد» و «فملی» و «کگل» واکنشی است به این گمانه‌ها. افزایش حجم تقاضا در نماد شرکت‌های فلزی و متمرکز بر فروش داخلی، حساب ویژه سرمایه‌گذاران بر برداشته شدن قیمت‌های دستوری در بورس کالا را نشان می‌دهد.

مشکل تقاضای موثر برای محصولات داخلی
در بازاری که مزیت نسبی حرف اول را در تقاضا می‌زند، کوچ سرمایه‌ها به سوی سهام شرکت‌های فروشنده در بازار دخلی از یک سو با شائبه وجود تقاضای موثر در قیمت‌های بالا مطرح می‌شود. با توجه به کاهش قدرت خرید مصرف‌کنندگان نهایی بسیاری بر این باورند که عرضه محصولات میانی در بورس کالا بدون محدودیت نوسانی حتی اگر با تقاضای مناسب در قیمت‌های متناسب با ارز بازار ثانویه همراه شوند، مشکل فروش محصولات نهایی ساخته شده از این مواد پابرجاست. در این خصوص باید به این نکته توجه داشت که وضعیت کنونی بازار آزاد نیز تفاوت چندانی با آنچه می‌خواهد به صورت رسمی و شفاف در بورس کالا محقق شود، ندارد. قیمت محصولات میانی یاد شده در بازار آزاد بر مبنای دلار 8 هزار تومانی تعیین می‌شود و اگر کشش تقاضا برای قیمت‌های یاد شده بالا نباشد، ساز و کار عرضه و تقاضا منجر به تعدیل قیمت‌ها خواهد شد. این موضوع می‌تواند خریداران بالقوه را نیز جذب بازار کند و اتفاقی که در این وضعیت رخ می‌دهد در نهایت تفاوت بسیار زیادی با عایدی فعلی شرکت‌های تولیدکننده و فروشنده داخلی دارد.
از سوی دیگر یکی از مشکلات بزرگ در بازار ثانویه حذف دلار از ارزهای سامانه سنا و جایگزین شدن یوان چین است نفس خط دهی به بازار غیرمتشکل و غیررسمی را کاملا از بین می‌برد و ابهامات را برای سرمایه‌گذاران بیشتر می‌کند.

پتروشیمی‌ها در انتظار تعیین تکلیف «خوراک»
معاملات سهام شرکت‌های بالادست پتروشیمی نسبت به گروه فلزات و معدنی‌ها ضعیف‌تر دنبال می‌شود. چالش تعیین نرخ خوراک این شرکت‌ها در چارچوب بسته جدید ارزی یکی از مهمترین ریسک‌های این صنعت برای سهامداران محسوب می‌شود. در آخرین تحولات، نمایندگان مجلس شورای اسلامی طرحی دوفوریتی در راستای آزادسازی نرخ خوراک شرکت‌های پتروشیمی را در دستور کار قرار داده‌اند. این موضوع به خودی خود می‌توانست در یک جو منفی معاملاتی منجر به واکنش شدید سهامداران پتروشیمی (علی الخصوص خوراک گازی‌ها) و عرضه بیشتر سهام آنها در معاملات روزانه شود. اما ایجاد فضای مثبت کلی از یک سو و تجربه‌های ماندگار اهالی بورس مبنی بر احتمال ادامه‌دار بودن داستان تعیین تکلیف نرخ خوراک از سوی دیگر چندان به فروش دسته‌جمعی سهام شرکت‌های بزرگ نیانجامید.
علاوه بر پیچید‌گی‌ها و تناقض‌های مربوط به اجرای این طرح، طبق بررسی‌های «دنیای بورس» سد هزینه‌ای 90 هزار میلیارد تومانی در برابر آزادسازی خوراک پتروشیمی‌ها قرار دارد که امکان پیاده‌سازی آن را دشوار کرده است. در این خصوص نیز باید منتظر تصمیم‌گیری سیاست‌گذاران باشیم هرچند واکنش اهالی بازار در قیمت دادن به سهام شرکت‌های پتروشیمی تا حد قابل قبولی با درنظر گرفتن ریسک آزادسازی نرخ خوراک بوده است و این موضوع جلوی شتاب ریزش قیمت‌ها را گرفته‌است.

بازگشت «های وب» پس از توقف 8 ماهه

سهام شرکت داده گستر عصر نوین پس از توقف طولانی مدت (از 22 آذر ماه سال گذشته تا 28 مرداد 97)، در جلسه معاملاتی امروز با محدودیت نوسان 2 درصدی قیمت و با استفاده از مکانیزم حراج به مرحله بازگشایی رسید. در ابتدای معاملات این سهم با صف فروش سنگین 140 میلیونی در قیمت 586.1 تومان همراه شد. در ادامه این سهم با قیمت 574.4 تومانی (افت قیمت 3.95 درصدی) کشف قیمت شد. در لحظات کنونی بیش از 4 میلیون از این سهم مورد معامله قرار گرفته و شاهد صف فروش 139 میلیونی هستیم. بازگشایی نماد «های وب» در این برهه زمانی و با شرایط یاد شده به طور کلی اتفاق مثبتی ارزیابی میشود. هرچند اعتماد مخدوش شده سرمایهگذاران بورسی شاید منابع آزاد شده را دیگر به این سمت و سو نکشاند.

داستان تکراری چرخش نقدینگی

با گرم‌شدن بازار سهام بزرگ و صادرات‌محور گروه‌های خودرویی و ساختمانی‌ها و قندی‌ها با ضعف معاملاتی همراه است و عمدتا در مدار منفی معامله می‌شوند. «دنیای بورس» پیش از این نیز به موج‌های موقت صعودی در این گروه‌ها اشاره کرده بود. همان‌طور که انتظار می‌رفت تقویت گمانه‌زنی‌ها در مورد بهبود وضعیت سهام صادراتی و رفع ابهامات پیرامون این صنایع بورسی، سهام صنایع کوچکتر را از میدان دید معامله‌گران خارج کرده و تمرکز اصلی بر کالایی‌ها استوار شده است. توجه به پتانسیل‌های موجود در شرکت‌ها و امکان تحقق آن به عنوان مهمترین ملاک برای تصمیم‌گیری سهامداران برشمرده می‌شود و صرف افت قیمت‌ها و عقب ماندگی از جریان صعودی بازار در شرایط کنونی دلیل محکمه پسندی برای شکل‌گیری یک روند قدرتمند صعودی نیست.